Call for graduates: de stad gevuld met afstudeerwerk

Heske vertelt je waarom Nest deze actie is gestart en hoe zij alle reclameborden in de stad hebben weten te claimen.

Hé Heske, kun je vertellen wat de actie ‘Call for graduates’ inhoudt?
''We nodigen alle afstudeerstudenten aan de kunstacademie uit om een foto van hun eindwerk naar ons te sturen. Het gaat om alle studenten in Nederland die de richting autonome beeldende kunst volgen. We selecteren 20 studenten. Hun werk wordt tentoongesteld op de reclameborden in Den Haag. De selectie wordt gemaakt door een commissie. Zij hebben al veel ervaring in het vak en met het werk van jonge makers. Ik wil wel benadrukken dat dit geen talentenjacht is. We willen simpelweg studenten zichtbaar maken, omdat het afstuderen er dit jaar anders ziet. Voor Nest is een samenwerking met studenten op deze schaal ook nieuw.''

Waarom is die afstudeertentoonstelling zo belangrijk?
''Op de kunstacademie sluit je de studie af met een tentoonstelling. Daar worden alle eindwerken van studenten tentoongesteld. En er zijn ook professionals aanwezig. Als student hoop je dat zij bij jouw werk een kijkje nemen. Dat moment is belangrijk, omdat het een start kan zijn van jouw carrière. Dat is de plek waar jouw werk ontdekt kan worden en je wellicht voor een tentoonstelling geprogrammeerd wordt. Door de coronacrisis worden die afstudeertentoonstellingen kleiner of pas later georganiseerd.''

En toen wilde jullie te hulp schieten?
''Wij vroegen ons af: hoe zorgen we er voor dat professionals alsnog hun werk te zien krijgen? Want er is een hele generatie die hard heeft gewerkt aan een eindstuk. Daar moeten we iets mee. De tentoonstelling wordt een dwarsdoorsnede van deze generatie. Het is heftig voor een student om in de crisis te beginnen. Dat heb ik zelf ook moeten doen, in de crisis van 2012-2013. Het lijkt alsof er geen plek voor je is. Want in een crisis wordt het geld eerst verdeeld aan bijvoorbeeld de instellingen en scholen. Als kunstenaars aan de beurt zijn, dan worden de afgestudeerde makers geholpen. Nest wil zeggen: wij zitten wel zeker op jullie te wachten. Dus gaan we gebruik maken van wat we nu wél mogen. En dat is naar buiten gaan.''

Wie zitten er in de commissie?
''In de jury zit Lieneke Hulshof, de hoofdredacteur van het kunstmagazine Mister Motley, Xander Karskens - de directeur van De Ateliers, Iris Kensmil - beeldend kunstenaar, Adam Nillissen - directeur van Unfair Amsterdam, Benno Tempel - directeur van Kunstmuseum Den Haag, en ik als artistiek directeur van Nest. Dat is een selectie van mensen met ontzettend veel ervaring. Ze zijn bekend met de concepten van studenten. Zij snappen de kracht van beeld, dus zij zullen ook kijken welk beeld past bij de context van het reclamebord.''

Kun je uitleggen waarom jullie reclameborden als middel gebruiken?
''Dat idee begon toen ik door de stad fietste. Ik zag dat veel reclameborden leeg waren. Juist omdat deze leeg waren, was het opvallend. Die lege vlakken vond ik al een soort kunstwerk. Het was zo’n absurd beeld, want je bent advertenties gewend. Omdat er in deze tijd geen reclame te maken valt, hebben wij Centercom (de beheerders van reclameborden) gebeld en gevraagd of wij de reclameborden mochten vullen. Dit idee is voor hen ook helemaal nieuw, maar ze waren heel enthousiast."

Hopen jullie ook iets los te maken bij voorbijganger?
''Ik vind het een leuk idee dat er vast iemand is die tegenover zo’n bord woont, en gewend is dat er reclame op staat. En dan hangt er opeens iets compleet anders. Als diegene dan naar zijn werk fietst komt ‘ie het werk weer tegen. Je kunt zomaar op één dag 10 verschillende werken tegenkomen. Waarschijnlijk denken mensen: wat is er aan de hand? En van welk merk is dit? Het gaat iets doen met ons bewustzijn. Want het beeld wilt je niets wijsmaken of verkopen. Het is geen reclame. Dit wordt een heel andere beleving. Uiteindelijk worden 20 studenten gekozen en er zijn 200 reclameborden door de stad. Het werk van een student wordt op tien plekken afgebeeld. We hopen dat de herhaling van het beeld uiteindelijk voor herkenning zorgt.''

Kunnen voorbijgangers ook het verhaal achter het eindwerk vinden?
''De naam van de makers komt op de posters te staan. Alle nieuwsgierige mensen kunnen naar de website van Nest of Mister Motley gaan. Daar vind je het verhaal van de kunstenaars: wie zij zijn en welke studie zij hebben gedaan. Ook vind je daar de plattegrond, waarop je kunt zien waar alle kunstwerken hangen. Dan kun je een soort stadswandeling maken en alle kunstwerken bekijken.'' 

Is er criteria waar het eindwerk aan moet voldoen?
''Nee. We willen juist tentoonstellen wat je normaal ook zou doen op het einde van de studie. De studenten die zich willen aanmelden moeten twee hoge kwaliteit foto’s van het werk bij ons aanleveren en een tekst van maximaal 200 woorden voor de selectiecommissie. Daarin mogen zij schrijven wie zij zijn en waar het werk over gaat. Studenten krijgen een bericht van ons en dan gaat het achter de schermen in een rap tempo. Alles zal binnen een paar dagen beoordeeld, gedrukt en opgehangen worden."
 

Wat zijn dan de plannen voor Nest in de toekomst, na corona?
''We gaan 5 september gewoon weer open. Of dat nou feestelijk of stilletjes gaat. We werken al ruim een jaar aan een tentoonstelling: A Fair Share Of Utopia, in samenwerking met CBK Zuid Oost. We hebben tien kunstenaars over de hele wereld, van plekken waar het economisch en ecologisch heel goed gaat of juist niet, dezelfde vraag gesteld. ‘Stel je zou vandaag sterven en één generatie later reïncarneren, maar je weet niet waar en als wie. Wat zou je dan veranderen aan het huidige sociale, politieke en economische systeem om terug te keren naar een plek en onder omstandigheden die menswaardig zijn en waarin je vrij zou zijn naar een wereld?' Het is een vraag die New York Times twee jaar geleden behandelde. Het is eigenlijk een soort gedachte-experiment. De antwoorden worden in beeld gebracht. En er komt ook een boek van uit dat we samen met uitgeverij Jurgen Maas en Mister Motley aan het maken zijn. Tien schrijvers gaan diezelfde vraag beantwoorden. Bijvoorbeeld Clarice Gargard, columnist van NRC en Dean Bowen, de stadsdichter van Rotterdam. Naast tentoonstellingen gaan we er ook over debatteren en laten we sprekers aan het woord. Daar kijken we erg naar uit.''

De borden zijn vanaf 1 juli te bewonderen in de stad. Wil je er geen een missen? Mister Motley heeft een route langs al het werk uitgestippeld!