Begonnen aan een studie psychologie, kwam Sjaak er al snel achter dat zijn leven een andere richting op moest. ‘Iets met schrijven’. Maar wat? “Op de middelbare sloot ik mijn boekverslagen al automatisch af met een gedicht. Ook was ik altijd verrast als ik een gedicht las en merkte dat het iets met me deed. Rond mijn 25e werd ik verliefd op een meisje, ik schreef gedichten voor haar en zij kon dat erg waarderen. Toen besefte ik dat er goed in was en dat ik er meer mee wilde doen.” Er kwam Sjaak een verhaal over een straat-dichtconcept in New York ter ore, en dat viel wel onder de categorie ‘iets met schrijven’. Niet veel later zat hij met een klaptafeltje voor de Paleistuin. 

Alleen op straat

Hetgeen niet meteen een succes was. “De eerste drie dagen heb ik er voor niets gezeten. Niemand kwam naar me toe. Ik had ook geen bordje of iets, het leek me dat mensen vanzelf wel interesse zouden tonen.” Maar, de aanhouder wint. Na drie tergende dagen kwam er een vrouw langs. “Toen kon ik eindelijk mijn eerste gedicht schrijven. Het enige dat ik er nog van weet, is dat het over haar rits ging. Ik was heel trots dat ik iets had geschreven dat een ander kon waarderen.” 

Rijdend bureau

De Paleistuin bleef niet de enige dichtlocatie. Elke dag liep Sjaak met zijn klapmeubilair van Scheveningen naar het stadscentrum. Toen dat toch redelijk onpraktisch bleek, kocht hij een fiets en liet hij die tot rijdend bureau verbouwen. “Nu ben ik mobieler, en weet ik beter waar ik heen moet. Ik zoek naar locaties die een beetje romantiek uitademen. Massale plekken hebben voor mij geen nut. Daar zijn mensen gejaagd en hebben ze geen tijd; ze willen door en willen kopen.” Het afgelopen jaar ontdekte de stadsdichter daarom ook het voordeel van de natuur: “Misschien moet mijn dichtersleven zich niet afspelen in de stad, maar in parken, bossen, duinen. Hier heb ik de mooiste dagen, met mensen die de tijd nemen.”

Hoe je dicht over vreemden

Maar hoe schrijf je iets over vreemde voorbijgangers van wie je niets weet? “Ik denk heel associatief, en sta altijd open voor mijn leefomgeving. Dat scheelt. Maar het ligt ook aan de informatie die iemand me geeft. Krijg ik platte informatie waar geen beeld en kleur in zit, dan kan ik weinig voor je betekenen. Geef je me verhalen met voorbeelden en sprekende objecten, dan gaat het leven.” En dan niet op een rozen-zijn-rood-niveau of met een standaard abab-schema. “Met directe rijm valt een gedicht te veel in elkaar, en voel je al aankomen wat er gaat gebeuren. Daarom rijm ik vrij. Dat kletst ook lekkerder weg, als ik aan het voordragen ben op straat.” 

Nieuwe dichtbundel

Naast dichten op straat heeft Sjaak ook twee dichtbundels uitgebracht, Liefjes Van Een Straatdichter en Onder Een Boom Dronken We Fristi. “Die laatste titel refereert naar een beeld. Je was onderweg, je ging dingen ondernemen. Dan dronk je een Fristi en ging je weer door. Je zat niet op een Gameboy of Netflix, je was in beweging en bleef niet zitten. Daar wilde ik over schrijven.” Het beeld en gevoel van een verhaal staan bij Sjaak dus voorop. “Als ik over Tropicana vertel, neem ik mensen mee de glijbaan in. Door mijn spraak te versnellen, versnelt ook het water. Dan voelen ze dat ze in een zwembad zijn, en dat is wat je wil.”

Vooraf gingen we niet douchen
we zagen alleen de glijbanen
Bovenaan spaarden we water
voor een race
We probeerden elkaar in te halen
Ik was met m'n neef
geen badmeester zou ons iets maken
We waren de laatste der Tropicanen
Wildwaterbazen
in een tropisch paradijs
Waar paddenstoelen nu, 
vroeger palmbomen waren

- Sjaak Kroes uit Onder Een Boom Dronken We Fristi

Sunny Side Up

In deze rubriek nemen we je mee naar grote en kleine positieve initiatieven in de stad. Net uit de verf tot de plekken die juist een nieuw likje aanbrengen. De enige voorwaarde: het brengt Den Haag vooruit. Waarheen? Ergens tussen duurzaamheid en iets wat je mondhoeken doet krullen. Niet omdat het de headlines haalt, maar gewoon omdat het positief is. En het best benoemd mag worden.